Miraç olayı uyanıkken hem ruh, hem de bedenle gerçekleşmiştir. İçlerinde Hz. Aişe (ra)’nin de bulunduğu bazı bilginlerle mutasavvıfların büyük çoğunluguna göre ise, uyanık durumda iken ama yalnız ruhla gerçekleşmiştir.

Miraç’ın vukuu hakkında selef ve halef ittifak etmiş oldukları halde, Miraç’ın keyfiyeti, yani ne şekilde olduğu hususunda aralarında bazı ihtilaflar vardır. Seleften Hz. Ayşe (ra) ve Hz. Muaviye (ra), tabiundan Hasenu’l Basri ve Muhammet İbn-u İshak gibi zatlar, Miraç’ın yalnız ruhani olduğuna kail olmuşlardır.

Hz. Ayşe (r.a.):

“Muhammet (s.a.v)’in cesedi, Miraç Gecesi ayrılır olmadı.”

diyor. Selef ve halefin ekserisi ile cumhur-u ulema ise, Miraç’ın ruh ve cesetle olduğunu kabul etmişler ve bu hususta kuvvetli deliller getirmişlerdir. Hz. Ayşe (ra)’nin sözünü “Ceset ruhtan ayrılmadı, beraber Miraç etti.” diye tevil etmişlerdir.

Allâme-i Sâni Saadettin Teftezani ise şöyle demektedir:

“Resulüllahın Miraç’ı, uyanık halinde ve bedeni ile olmuştur. Mescid-i Haram’dan Mescid-i Aksa’ya kadar olan kısmı kitapla sabittir. Delili kesindir. Semaya kadar Miraç ise, meşhurdur. Semadan arşa ve diğer yerlere gitmesi ise, haber-i ehad ile sabittir.” (Teftezani, Şerhu’l Akait/174)

“Sana gösterdiğimiz rüyayı insanlar için fitne ve imtihan eyledik.”

İbni Abbas’ın Buharideki rivayetine göre rüyadan maksat, Miraç’dır. Bundan dolayı Miraç’ın uyku esnasında vukubulduğunu söyleyenler bu ayete istinat etmektedirler. Fakat İbni Abbas bu Ayetten bahsederken şu sözleri de söylüyor:

“Resuli Ekrem bu rüyada gördüklerini, gözleriyle gördü.”

Demek ki bu rüya alelade bir rüya değildi. Bu rüya, ruhen cisim kayıtlarından azat olarak melekut aleminde seyri idi. Peygamber (asm) tarafından görülen rüyalar, alelade insanların rüyalarından bambaşkadır. Peygamber (asm)’in uykuları esnasında zahiri havas muattal kalır. Fakat onlar gözlerini kapar kapamaz, onların kalp gözü ruh alemini, melekut kainatını görmeye başlar. Alelade rüyalar böyle midir? Peygamber (asm)’in rüyası, uyanıklığın fevkinde bir halettir. Onlar bu halet içinde semavatı seyrederler. Ervaha mülaki olurlar. Rüyeti Hak ile bekam olurlar, meleklerle hembezm olurlar. Bu halete rüya diyen ashap, bu ruhani hakikati ifade etmek istemişlerdi. Tabiatın maddi kanunları dairesinde müşkül görülen bu hadise, “ruhani” mümkün olur.

Kaynak: Sorularla İslamiyet