Farklı kültürlerin ve geleneklerin yoğrulduğu Anadolu’da, dini ve milli bayramlar neşe içinde kutlanıyor. Bayramlara özel geleneklerin binlerce yıldır süre geldiği illerimizde türküler, tekerleme ve maniler, kalıplaşmış sözler, oyunlar, sözlü kültürün kuşaktan kuşağa aktarılarak günümüze kadar geliyor.

Zengin kültür mirasının bir yansıması olan bu bayram kutlamaları her ilde farklılık gösteriyor. İşte çoğu mitolojik veya dini bir kökene dayanan Ramazan Bayramı kutlamalarından bazıları…

Kastamonu – Bayram Çıkarma Geleneği

Kastamonu’nun Taşköprü ilçesinde, bayramlarda çevre köylerden onlarca kişi toplanır. Bayram namazı ardından cami avlusunda bayramlaşan halk çevre köylerden gelenleri evlerinde konuk eder. Kızılcaören köylüleri ikişer, üçer kişilik gruplarla kendi evlerine götürür ve evlerinde hepbirlikte kahvaltı yaparlar. Öğle namazına doğru kadınlar evlerinde hazırladıkları bayram ikramlarını cami cami avlusuna götürülür. En yaygın bayram ikramı kavurmadır. Tüm köylü burada toplanarak getirdikleri yiyecek ve içecekleri birlik içinde yerler. Misafir köylüler yola düşünce köylülerde evlerine çekilir.

Ankara – Ebebiş

Ankara Kızılcahamam’da bayram namazından önce çocuklar kendi aralarında gruplar oluşturur ve grubun yöneticisi olarak bir ebe seçilir. Bu ebe grubun ziyaret edeceği evleri seçer. Ebe yönetiminde toplanan çocuklar tüm mahalleyi kapı kapı gezerek bayramlaşır. Büyüklerin ellerine öperler ve onlarda çocuklara ikram olarak yemiş, şeker ve harçlık verirler. Topladıkları bu ikramlara “ebebiş” denir. Çocuklar bayramlaşmak için çaldıkları kapıların önünde “ebebiş ebebiş, vermeyen çürük diş” tekerlemesini söyler.

Gaziantep – Kahke Geleneği

Kahke un, yağ ve su ile yapılan bir yiyecektir. Ramazan Bayramı’nın arifesinde yapılan kahkeler bayram günü evlere gelen konuklara sunulur.

Elazığ – Çocuk Sevindirme

Elazığ’ın Maden ilçesinde bayram arefesinde hazırlanan şekerlemeler çocuklara dağıtılır. Arefe sabahı hazırlanan tüm ikramlarla mezarlıklara gidilir ve mezarlıklar ziyaret edilir. Okunan dualar sonrası hazırlanan şekerlemeler çocuklara dağıtılır. Mezarlıkta bayramlaşma da gerçekleştirildikten sonra herkes kendi dost ve akrabasını ziyaret eder, aile büyüklerinin yanına gider. Aileler getirdikleri şekerleri mezarların başına koyarak ölen kişilerin ruhlarının sevineceğine, çocukların bu şekerleri yemesiyle de ruhların sevap kazanacağına inanır.

Bartın – Bayram Konatı Geleneği

Bartın’da, üzerinde çeşitli yemekler bulunan siniye ‘konat’ adı verilir ve Ramaza Bayramı sonrası camiden sesli bir duyuru yapılır. Konat yapılacağı köy halkına duyurulur. Bunu duyan köyün erkekleri eşlerine haber verir ve kadınlar hazırladıkları çeşitli yemekleri konat sinisine yerleştirir.Öğle namazından sonra hazırlanan bu yiyecekler afiyetle ve birlik içinde yenir ve tüm köy halkı bayramlaşır.